Exclusief bij Natuurlijk Leren: THEORIE U in de school, Jan Jutten
11 maart 2010Theorie U in de school: samen leren van de toekomst
De centrale vraag in het U-proces van Otto Scharmer is: welk leiderschap is nodig om een gewenste toekomst te creëren?
In zijn U-theorie laat Otto Scharmer ons kennismaken met een nieuw concept van veranderingsmanagement dat gebaseerd is op wat hij noemt “presencing”, een samenvoeging van de woorden “presence”(aanwezigheid) en “sensing” (gewaarwording). Hij laat zien dat veel van de huidige leiders (maar ook wij als individuen) een blinde vlekhebben waardoor veel zaken fout gaan. De oorzaak ligt in het feit dat we wel weten hoe een proces verloopt (of zou moeten verlopen), maar vaak niet weten wat de diepere bron is van waaruit het proces is ontstaan. “The inner place’’ van de leider speelt een zeer belangrijke rol. In de meeste organisaties leren mensen van het verleden. We kunnen zeker veel leren van succeservaringen en van de fouten die we maken. Maar in een tijd waarin gisteren geen leidraad meer is voor morgen is deze vorm van leren onvoldoende. Zoals Einstein reeds zei: “De problemen die we veroorzaakt hebben kunnen niet opgelost worden op het niveau van denken dat ze geschapen heeft."
Om de omslag te maken van leren van het verleden naar leren van de toekomst doorlopen we de vijf bewegingen van de U. In deze training komen ze uitgebreid aan bod met een praktische vertaalslag naar de school.
Voorbeeld van een programma:
data |
thema |
inhouden |
dag 1 |
Introductie van het U-proces |
Achtergronden en uitgangspunten van Theory U. Samen verkennen van de essenties en de mogelijkheden die de U biedt bij het leren van de toekomst. |
dag 2 |
fase 1 |
Naar buiten kijken. In deze fase van het U-proces maken we verbindingen met anderen die van belang zijn om innovaties tot een succes te maken: wat gebeurt er buiten en wat is ons gemeenschappelijk belang? Wat willen we samen creëren dat we alleen niet (goed) kunnen? |
dag 3 |
fase 2 |
Wat betekenen de ontwikkelingen voor mij en voor ons? Wat vraagt de wereld van mij en van ons? Met name in deze fase is de generatieve dialoog van groot belang: een veelheid aan perspectieven over het systeem. |
dag 4 |
fase 3 |
In de bodem van de U komen we bij een drempel waar we alles achterlaten dat niet essentieel is. Doordat we dingen die niet essentieel zijn, achterlaten, kunnen we nieuwe dingen die nodig zijn, toelaten. Scharmer noemt dit “letting go and letting come”. We stellen onszelf open voor de best mogelijke toekomst. |
dag 5 |
fase 4 |
In de eerste fase van de opwaartse beweging aan de rechterkant creëren we als het ware een landingsstrip waarop de toekomst kan aankomen. We onderzoeken de toekomst niet door middel van denken en reflecteren, maar vooral ook door te doen. Begin veranderingen in kleine groepen van sleutelfiguren. |
dag 6 |
fase 5 |
Wanneer we een aantal dingen hebben uitgeprobeerd, kunnen we ons de vraag stellen: “Wat hebben we hiervan geleerd?” Wat werkt wel en wat niet? Welke experimenten hebben de meeste invloed op het grotere geheel? Door middel van netwerken en relaties worden de innovaties steeds verder verspreid binnen en soms ook buiten de organisatie. |